一 第二十五课 关系代词
来自: 数据分析后生(Just a buffer.)
我们已经探讨过疑问代词了,nani? 谁? Nini? 什么? -a nani? 谁的? -ipi?什么?等等。 下面让我们来看看关系代词,观察下面的句子: a) 你昨天见到的那个男人是我的父亲。(the man you saw yesterday is my father) b) 你给我的书真是太、太好了。(the book which you give me is very very nice) 在第一个句子里面,我们省略了一个词语,whom。The man whom you saw… 第一个句子里面的whom 和第二个句子里面的which就是所谓的关系代词。 斯语中有两种表达关系代词的方法,一种是添加关系小词,另一种是用表达关系的词amba.以下是一些例子: a) 在m/wa 格里,ye 用作单数下的情况,o 用作复数形式。 例:mtu uliyemwona jana ni baba yangu. 你昨天见到的那个人是我父亲。 注意上面的句子同时使用了宾语中缀和关系小词。宾语中缀m (他,她)和 ye 一起使用。你当然记得由于动词是以a开头的,所以在m后面加上了一个w。 如:ona, 看。复数情况下,句子应该念为: Watu uliwaona jana ni baba zangu. 昨天你看见的人是我的父亲们。 b) 下面列出了别的词类中关系代词的表达形式。 m/mi : mti ulioanguka 倒了的树 miti iliyoanguka 倒了的树 ki/vi: kitabu ulichonipa. 你给我的书 vitabu ulivyonipa. 你给我的书 m: nyumba aliyojenga. 他建的房子 nyumba alizojenga. 他建的房子 ma: tunda lililoiva. 熟了的水果 matunda yaliyoiva 熟了的水果 u: uso uliotakata 干净的面颊 nyuso zilizotakata 干净的面颊 pa: pahali palipochafuka 弄脏的地方 ku: kusoma kunakofaa 有益处的念书。 简单的说,从上面的例子中我们可以归纳出关系代词在所有名词种类的表达方法。 m/wa: ye,o ki/vi: cho, vyo m/mi: o, yo n: yo, zo ma: lo, yo u: o, zo ku: ko pa:po, zo 第二种表达关系的方法是,用amba 这个单词: Mtu ambaye kitabu ambacho Watu ambao vitabu ambavyo Mti ambao nyumba ambayo miti ambayo nyumba ambazo tunda ambalo uso ambao matunda ambayo nyuso ambazo kusoma ambako pahali ambapo 最初的斯语中,关系的表达只有在动词后面加上关系小词。在amba后面加上关系小词来表达一定的关系这种方法只是近年新引入斯语的,但是也同样被认为是正确的。 时间关系小词用po,“当…的时候”来表示,alipokuja nilikuwa shuleni, 当他来的时候我正在学校里。 Ninaposoma sitaki kelele. 我读书的时候不喜欢有噪音。 在将来时态中,kapo 用来表达时间关系,如: utakapokuja, 你来的时候。 Utakapokuja utakuta kazi tayari. 你来的时候你会发现工作已经完成了。 地点关系小词是ko, “在”,如:sijui alikoweka kitabu kile. 我不知道他把那本书放在哪里了。 Je, unajua alikokwenda? 你知道他去哪里了吗? 注意,mo 和 po 有时也取代ko 的位置来使用。 Usiingie chumbani walimo wageni. 你不要进有客人的房间。 Palipokaa wazee hakuna cha kuogopa. 哪里有老人坐着,哪里就没有恐惧。 练习32 将下面句子的空白处填上正确的关系小词: 1, wali__kuwa watoto walipenda sana kucheza. 2, Miti ili__anguka jana ilikuwa mirefu sana. 3, Mwizi ali__iba shuleni amekamatwa na polisi. 4, Pahali tuna__kaa ni pazuri sana. 5, Nili__mwona sikumjua, nilifikiri ni mgeni. 6, Watoto wasikae mahali wali__kaa wazee, si vizuri. 7, Mwalimu wetu anapenda nyuso zili__takata. 8, Sijui ana__weka vitabu vyake, njoo tutafute. 练习33 将下面的句子翻译成斯语: 1, 你给我的书很好看。 2, 谁的书丢了,我的还是老师的? 3, 给你书的那个人是我的爸爸 4, 你看见的那幢房子是那些人修建的。 5, 你给你狗取的名字不是很好。 6, 我喜欢看见清洁的面孔。 7, 我们的老师不喜欢看见脏的脚。 8, 他们砍的树不是他们的。 9, 不要坐在不干净的地方。 10, 不要吃还没有熟的水果。 11, 不要读不好的书,读好的书。 12, 我喜欢有用处的阅读。 13, 偷我们衣服的贼就是那个人。 14, 明天来,你能看见你需要的那个人。‘ 15, 明天不要来,你不会遇见你想见的那个人。 练习34 学习下面的对话,并且将之翻译成中文: Tatu: hujambo, Amina? Amina: sijambo, habari gain? Tatu: nzuri sana habari za watoto? Amina: nzuri tu . Unakwenda wapi? Tatu: Nakwenda shuleni kumwona mwalimu aliyekuja jana. Amina: Ndiyo, nimesikia kuna mwalimu aliyekuja jana. Tatu: Twende basi tukamwone, nasikia ni kijana sana. Amina: Nimesikia ni msichana aliyefaulu mwaka huu. Tatu: Watu waliotoka mbali wamekwisha fika shuleni kumpokea mwalimu mgeni. Twende bwana. Amina: Ngoja nivae viatu vyangu vile virefu. Tatu: Usikawie sana, sipendi kuwa mtu wa mwisho. Amina: haya, twende, dada, tupite njia hii ndiyo fupi.