[翻译]Pervigilium Veneris 维纳斯节之夜(节选)
INCERTI AUCTORIS 舒袖 译
写在前面:
Pervigilium Veneris (or The Vigil of Venus;“维纳斯节之夜”),是一首关于春日的短诗,为维纳斯节前夜而作(维纳斯在本诗中被称作狄奥女神"Dione");全诗共九十三行,由反复的副句“Cras amet qui nunquam amavit; quique amavit cras amet”分成长度不等的节。全诗是关于生长、爱和婚姻的,植物和动物一年一度的觉醒,充满了生机;以夜莺的歌结尾,拉回到诗人“我”的悲惨现状(亦或是残酷的梦境?)。值得注意的是,由于它专注于自然世界(这在罗马诗歌中从未见过),也标志着从罗马诗歌到中世纪诗歌的过渡。它既不属于古代世界也不属于现代,而是介于两者之间,融合了双方的美感。没有人知道这首诗的作者是谁(有学者认为是Tiberianus所作,但也有人认为是Publius Annius Florus——但均没有很强的证据),创作时间也未知(可能是公元2世纪、4世纪或5世纪..)但我们可以确定的是:这首诗奇异非凡,正如它的美妙绝伦。
本诗的中文翻译基于拉丁语原文译出,部分翻译有参考R. W. Postgate的英译本[1],感谢Professor John Raymond Postgate 和Daniel Postgate为此英译本的在线文本的使用授权(http://elfinspell.com/ClassicalTexts/Postgate-PervigiliumVeneris/Title-Preface.html),他们享有很高的声誉,一如他们先辈R. W. Postgate的杰出;他们的慷慨和善良使得我们方能用英文欣赏拉丁文诗歌的美。我的中文远不及他们优美,只能求翻译无误世人。Enjoy~

维纳斯节前夜(节选)
1-8
明日无爱将得爱,明日爱人复爱人。 崭新的春天来了,充满了歌唱,世界在春天里诞生; 爱在春天来到心中,鸟儿相聚求偶, 树木为她的丈夫细雨散开发丝 爱的女神在树荫下编织婚房, 用桃金娘的枝条装点成绿色; 明日狄奥女神将登上宝座。 明日无爱将得爱,明日爱人复爱人。 ……
81-93
看看公牛!它们在金雀花旁斜躺, 每一只都在安详的待在同伴身旁; 绵羊在阴凉处,对着里面的公羊嘶叫; 群鸟,也在女神之令下无畏地歌唱。 天鹅嘶哑的声音打破湖水的静谧; 夜莺在树丛的阴影里歌唱, 你会认为这是她的爱之歌谣, 而不是来自姐妹对粗俗丈夫的抱怨。
她在唱,我们却寂静;我的春日何时到来? 我何时能像燕子,不再沉默? 连阿波罗也不会看我; 寂静让我失掉了缪斯。 明日无爱将得爱,明日爱人复爱人。
原文如下:
1 cras amet qui nunquam amauit, quique amauit cras amet. uer nouum, uer iam canorum: uere natus orbis est, uere concordant amores, uere nubunt alites, et nemus comam resoluit de maritis imbribus.
5 cras amorum copulatrix, inter umbras arborum inplicat casa uirentes de flaello myrteo, cras Dione iura dicit fulta sublimi throno. cras amet qui nunquam amauit, quique amauit cras amet.
……
81 ecce, iam super genestas explicant tauri latus, quisque tutus quo tenetur coniugali foedere, subter umbras cum maritis, ecce, balantum greges, et canoras non tacere diua iussit alites.
85 iam loquaces ore rauco stagna cygni perstrepunt, adsonat Terei puella, subter umbram populi, ut putes motus amoris ore dici musico,
88 et neges queri sororem de marito barbaro. cras amet qui nunquam amauit, quique amauit cras amet.
89 illa cantat : nos tacemus. quando uer uenit meum? quando fiam uti chelidon, ut tacere desinam? perdidi musam tacendo, nec me Apollo respicit. [sic Amyclas, cum taceret, perdidit silentium] cras amet qui nunquam amauit, quique amauit cras amet.
[1] Peruigilium Veneris, The Eve of Venus, incerti auctoris, carmen de vere, in Latin and in English, edited and translated with a Commentary, by R. W. Postgate, Houghton Mifflin Company, Boston and New York, 1924; pp. 1-16.